Endometrioza to choroba dotykające w zdecydowanej większości przypadków kobiet w okresie rozrodczym. Zwana jest również gruczolistością śródmaciczną. Przebieg choroby polega na rozrastaniu się endometrium, czyli błony śluzowej macicy, na pokrewne narządy. Nieprawidłowy, często zbyt znaczny oraz wykraczający poza macicę rozrost błony śluzowej nie pozwala na dostateczne jej wydzielenie oraz często uniemożliwia odpływ krwi miesięcznej, przez co w ogniskach endometriozy pojawiają się torbiele z czekoladowej barwy zawartością. Zawartość ta to skrzepy krwi, która powinna zostać wydalona podczas miesiączki, a z powodu przyrostu endometrium nie została usunięta. Bardzo często endometrioza powoduje również pojawianie się różnego rodzaju zrostów czy blizn. Istnieje również tzw. krwawienie wsteczne, cofające krew z powrotem do wnętrza organizmu kobiety, co na dłuższą metę jest niebezpieczne i może spowodować nawet zagrożenie nie tylko zdrowia, ale i życia kobiety.

Często rozrastająca się błona śluzowa wychodzi poza macicę i atakuje m.in. układ pokarmowy i wydalniczy, a także układ moczowy. W medycynie spotykano się z przypadkami, że ogniska endometriozy w przypadku bardzo zaawansowanej choroby spotykano nawet w mózgu czy płucach pacjentki.

Odkrycie jednostki chorobowej

Choroba ta obserwowana była u kobiet od wielu wieków, jednak dopiero z 1690 roku pochodzi pierwsza wzmianka na jej temat. Było to jedynie zaznaczenie istnienia takiej jednostki chorobowej, dotykającej głównie kobiet. Objawy przedstawiono dopiero w 1769 roku, za sprawą doktora Arthura Duffa.

Do początków XIX wieku choroba ta istniała i była zaleczana w niewielu przypadkach, nie dociekano też, skąd się bierze.